Hırsızlığı bir davranış problemi olarak değerlendirmek için eylemi gerçekleştiren çocuğun yaşı oldukça önemlidir. Çünkü okul öncesi dönemdeki çocuk, sahip olma dürtüsüyle hareket eder. Bilgi ve anlayış eksikliğinden kaynaklı olarak okul öncesi çocukların başkalarının eşyalarını alması yaygındır. Bu yaşta, hırsızlığın başkalarını nasıl etkilediği ve nasıl zararlı olabileceği konusunda net bir anlayışa sahip değillerdir.
Ekonomiden anlamadıkları için bir mağazadan bir şeyler de alabilirler. Bir şeyi bedeliyle satın alma kavramını anlayamazlar. Böyle bir süreç, çocuğunuza empatiyi öğretmeye başlamanın ve diğer insanların mallarına saygı duymayı öğrenebilmeleri için hırsızlığın neden yanlış olduğunu öğretmenin tam zamanıdır. Başkalarının eşyalarını almamaları gerektiğinin önemi hakkında düzenli sohbetler yapabilirsiniz.
7 yaş ve üzeri çocuklar bunun yanlış olduğunu ve toplum olarak onaylanmayacak bir davranış olduğunu bilirler. Peki 7 yaş ve üzeri çocuklar hangi motivasyon kaynağı ile yaparlar?
- Bu davranışın dikkat çekici olduğunu düşünüyor olabilir.
- Ailesi isteklerini karşılamıyor olabilir.
- Sevmediği arkadaşlarına zarar vermek için bu şekilde davranıyor olabilir.
- Dürtü kontrolsüzlüğü bir neden olabilir.
- Bir zorbanın istediğini yapmak için olabilir.
- Ailede baş edemediği bir çatışma içinde kaldıysa yapabilir.
- Ebeveyninden olumlu geribildirim almazlarsa, yaptığı bir şeyden gurur duymak için çalmada iyi olmaya çalışabilir.
- Benlik saygısı düşük olabilir.
YAPIN: Çocuklarda Hırsızlık İçin Yapılması Gerekenler
- Çocuk model alarak öğrenir. Düşünün, bu konuda çocuğun yakınında yanlış bir model var mı?
- Hırsızlık yaparken yakalanırsa, sormanız gereken soru, “Bunu yapmadan önce ne düşünüyordun?” Çünkü nedenini öğrenmeniz için olayın gerçekleştiği yeri, mazeretleri ve gerekçeleri bilmeniz gerekir.
- Bir daha böyle yapmaması gerektiğini söyleyin. Eşyaları iade etmesini, özür dilemesini isteyin.
YAPMAYIN: Çocuklarda Hırsızlık İçin Yapılmaması Gerekenler
- Sürekli suçlamayın, eşyalarını kontrol etmeyin, en azından bunu o asla bilmesin. Herkes güvenilme şansını bir kez daha kazanmak ister.
- Şiddet ve benlik saygısını düşürecek cezalardan kaçının.
- “Hapse girersin.” gibi korkutucu cümleler yerine makul bir şekilde bunun hukuki bir boyutu olduğunu anlatabilirsiniz.
Çocuklarda Hırsızlık İçin Püf Noktaları
Kendinizi suçlamayın. Hırsızlığın başlangıcı sizinle ve ebeveynliğinizle ilgili değil. Bu, çocuğunuzla ve sorunlarını çözmek için seçtiği uygunsuz yolla ilgilidir. Ama aldığınız kararlar, yaptırımlarınız, caydırıcı olarak kullandıklarınız, bilmeden pekiştirmeniz yani tutum ve davranışlarınız bu durumun sonucunu belirleyecektir.
Yukarıdaki önerilerden sonuç alamazsanız ücretsiz değerlendirme seansı almanız çocuğunuzun geleceği için çok önemlidir.
Minnettarım
Zeynep hocam tüm sorunlarımızı çözdü, çocuğumuz kendini buldu. Kesinlikle tavsiye ederim.